O podniesieniu kwoty ryczałtu, na jaki może liczyć przedsiębiorca, który decyduje się na zatrudnienie osoby pozbawionej wolności, mówi się już przynajmniej od połowy 2016 roku. Właśnie wtedy Ministerstwo Sprawiedliwości zaproponowało zmiany w przepisach, które miały sprawić, że realizacja programu pracy więźniów stanie się bardziej atrakcyjna dla przedsiębiorców. 23 marca 2017 roku zmiany zostały przyjęte przez Sejm. Jakie będą ich konsekwencje?
Co się zmieni?
Nowelizacja ustawy o zatrudnieniu osób pozbawionych wolności zasługuje na uwagę już choćby dlatego, że nie była przedmiotem sporów politycznych. Za jej przyjęciem głosowało 433 posłów, żaden nie był przeciw i tylko jedna osoba zdecydowała się na wstrzymanie się od głosu. Jest to dowód na zrozumienie wątpliwości zgłaszanych już od dawna przez samych przedsiębiorców. Ci zwracali uwagę na to, że z zatrudnieniem więźniów wiążą się wyższe koszty pracy niż ma to miejsce w innych przypadkach. Co za tym idzie, przepisy w swoim pierwotnym brzmieniu nie stanowiły wystarczającej rekompensaty i właśnie taka była najważniejsza przyczyna niskiego poziomu zatrudnienia osób skazanych.
Najważniejsza zmiana dotyczy podwyższenia kwoty ryczałtu, na jaki może liczyć przedsiębiorca decydujący się na taki krok. Do tej pory wynosił on 20 procent wartości wynagrodzenia, jakie przysługuje osobie pozbawionej wolności. Teraz ma wzrosnąć do 35 procent, a jego wypłata ma być dokonywana na wniosek samych przedsiębiorców. Ministerstwo Sprawiedliwości, które przygotowało projekt zmian ma nadzieję, że będą one motywować pracodawców do zainteresowania się możliwością zatrudniania więźniów, co wpłynie na wzrost powszechności takiego zjawiska.
Korzystne zmiany również w Kodeksie Karnym
Przyjęcie projektu nowelizacji ustawy o zatrudnieniu osób pozbawionych wolności i skierowanie jej do Senatu można uznać za kolejny krok w dobrym kierunku. W tym kontekście wypada przypomnieć o innej zmianie, która zacznie obowiązywać już od 1 kwietnia 2017 roku.
Podpisana w styczniu 2017 przez prezydenta Andrzeja Dudę zmiana Kodeksu karnego wykonawczego przewiduje, że poszerzone zostaną możliwości wykonywania nieodpłatnej pracy w celach społecznych przez osoby odbywające karę pozbawienia wolności. Jednocześnie rosną możliwości finansowe Funduszu Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy, trafi bowiem do niego nie 25, a 45 procent potrącenia z wynagrodzenia przysługującego skazanemu. Właśnie niska kwota potrącania była uznawana do tej pory za przyczynę poważnych trudności w realizowaniu przez fundusz funkcji, jakie mu powierzono.
Stan faktyczny i oczekiwania
Obecnie szacuje się, że wskaźnik zatrudnienia więźniów wynosi w Polsce 42 procent, zadowolenie budzi przy tym to, że obserwujemy jego systematyczny wzrost. Należy jednak pamiętać, że nadal jesteśmy daleko za państwami „starej Unii”, gdzie wskaźnik ten oscyluje w okolicach 60 procent. Nowelizacja ustawy o zatrudnieniu osób pozbawionych wolności ma być kolejnym krokiem pozwalającym nam na zbliżenie się do tego progu.